Các số liệu thống kê cho máy tính cá nhân (PC) bao gồm cả máy tính để bàn (desktop) và máy tính xách tay (laptop). 

Những năm 2005-2007, một chiếc máy tính xách tay có giá bình quân từ 1.200 đến 1.500 USD, các đơn vị bán lẻ có thể kiếm lời tới cả trăm USD mỗi chiếc. Hiện nay, sau hơn 10 năm, giá trung bình của laptop chỉ còn khoảng 10 triệu đồng và lợi nhuận chỉ còn tính bằng vài trăm nghìn đồng. Con số này chưa tới 10% giá bán lẻ, đặc biệt với các công ty phân phối thì lợi còn ít hơn, chỉ khoảng 3-4%.

Doanh số bán lẻ máy tính tại Việt Nam.

Theo các số liệu báo cáo từ GFK tại thị trường Việt Nam, trong 5 năm trở lại đây, doanh số bán lẻ máy tính đều cho thấy tốc độ sụt giảm từ 6 đến 12% mỗi năm. Tổng nhu cầu mua máy tính bao gồm cả khối dự án, doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như khách hàng phổ thông cũng được IDC dự báo rơi vào khoảng hơn 1,9 triệu chiếc cho năm 2017 và sẽ còn khoảng 1,72 triệu cho năm 2018 - tức là giảm hơn 11% so với năm 2016 và giảm hơn 18% so với 2015.

Trong khi đó, chi phí vận hành doanh nghiệp lại tăng do lương cơ bản tăng, chi phí xăng dầu, vận tải, kho bãi, dịch vụ đều tăng... khiến cho các doanh nghiệp kinh doanh PC hiện nay gặp rất nhiều khó khăn.

Trong khi đó, các hệ thống chuỗi như Thế giới di động, FPT Shop với lợi thế kinh doanh song song các mặt hàng điện thoại, máy tính bảng... có vốn lớn, hệ thống phủ rộng toàn quốc cùng khả năng thương lượng giá tốt hơn càng làm cho việc cạnh tranh trở nên khốc liệt. Theo báo cáo của GFK, riêng hai đơn vị này đã chiếm tới 46% doanh số laptop bán ra năm 2016.

Nhiều doanh nghiệp kinh doanh PC tại địa phương đã bắt buộc phải mở rộng thêm các mảng kinh doanh khác để bổ trợ, hoặc phải chấp nhận đóng cửa vì không thể tiếp tục bù lỗ. Điều này cho thấy ngành kinh doanh PC không còn là một miếng bánh béo bở như trước.

Một trong những lý do chính khiến thị trường PC sụt giảm là sự "xâm lấn" quá mạnh của điện thoại thông minh.

Theo các nhà phân tích, một chiếc điện thoại thông minh hiện nay có thể giúp người dùng giảm tới 60% nhu cầu sử dụng máy tính, hầu hết là nhu cầu giải trí. 40% còn lại rơi vào các nhu cầu công việc như tạo lập dữ liệu gốc hoặc phân tích dữ liệu lớn.

Thêm vào đó, cấu hình máy tính hiện cao hơn tương đối so với các phần mềm phổ thông như Word, Excel, email... khiến cho vòng đời của một chiếc máy trở nên dài hơn và người dùng không cần thiết phải thay thế quá sớm.

Smartphone đang dần thay thế máy tính ở nhiều lĩnh vực.

Kinh tế Việt Nam tuy có tăng trưởng nhưng chưa có nhiều đột biến, lạm phát vẫn cao khiến tâm lý tự tin tiêu dùng của người dân cũng trở nên dè dặt và cân nhắc hơn. Bên cạnh đó chính phủ cũng đang thực hiện các chính sách giảm chi tiêu công, giảm đầu tư cơ bản cũng là một nguyên nhân khiến việc doanh số PC vào khối doanh nghiệp nhà nước giảm.

Tuy doanh số giảm, nhưng thị trường PC hiện tại vẫn khó “chết” vì thực tế cho thấy chưa có một thiết bị nào có thể thay thế PC 100% và nhu cầu trang bị máy tính vẫn luôn hiện hữu, đặc biệt đối với các sinh viên mới vào đại học. Và để có thể tồn tại, các hãng sản xuất, các đơn vị kinh doanh chắc chắn phải tìm mọi cách để nâng cao thiết kế, công nghệ cũng như dịch vụ sau bán hàng của mình lên, điều đó ít nhiều sẽ mang lại thêm các lợi ích cho “thượng đế” tại Việt Nam.

Tony Bùi

Nguồn : sohoa