Theo những câu chuyện được dân gian truyền miệng từ nhiều năm qua thì Thần Tài nôm na chính là vị Thần nắm quyền cai quản tiền tài, bổng lộc khắp thiên hạ. Bởi vậy, ông ta được coi là một vị Thần có quyền lực ngút trời. Tuy nhiên trong một lần đi chơi, vì quá chén nên Thần Tài say rượu xảy chân rơi xuống dưới trần gian.

Thần tài là vị thần gần gũi với người dân nhất.

Chưa hết đen đủi vì khi đáp xuống mặt đất, Thần Tài va đầu vào đá nên mê man dẫn tới "mất trí nhớ". Hoạn vô đơn chí nên khi Thần Tài tỉnh nhận ra cả quần áo trên người cũng bị kẻ xấu lột ra, đem đi bán sạch. Mất trí nhớ, trên người không có tiền bạc nên Thần Tài phải lang thang xin ăn qua ngày dưới hạ giới. 

Một ngày kia, Thần Tài đến xin ăn tại một cửa hàng buôn bán thịt heo, gà, vịt quay. Vốn là người tốt bụng lại đúng dịp Năm mới nên ông chủ nhà hàng liền mời Thần Tài vào ăn miễn phí. Từ đó cửa nhà hàng nhà ông liền nườm nượp khách đến ủng hộ.

Thấy vậy, nhiều các cửa  hiệu buôn khác tranh giành nhau mời mọc Thần Tài ghé ăn để cả năm mua may bán đắt. Đây cũng là tích của câu “Thần Tài gõ cửa” trong những lời chúc của giới kinh doanh hay những người "nhẹ vía" luôn được các nhà buôn mời đến mở hàng vào đầu năm mới.

Ông chủ của cửa hiệu thịt quay thấy lạ nên lân la tìm hiểu rồi tìm mọi cách chuộc lại quần áo cho Thần Tài. Ngay sau khi mặc lại bộ quan phục thất lạc của mình, Thần Tài liền "tỉnh ra", rồi ngài bay trở về Thiên Đình. 

Và cũng chính từ đó, để tưởng nhớ về vị Thần Tài đem đến tài lộc cho dân gian, đặc biệt là với những người kinh doanh buôn bán nên mọi người chọn ra ngày mà Thần Tài bay về trời để làm "ngày vía Thần Tài". Ngày đó chính là ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm.

Có thể thấy rằng câu chuyện có tính truyền thuyết trên thể hiện một khát vọng chính đáng của người dân nói chung và những người làm kinh doanh nói riêng là mong ước gặp nhiều may mắn trong thời điểm khởi đầu của một năm mới.

Câu chuyện còn có ngụ ý là đời người lúc này lúc khác, đến như Thần Tài có khi còn rơi "từ trên trời xuống thành ăn mày", nếu không quý trọng tình người thì cho dù có "phú khả địch quốc" thì cũng có ngày không còn một xu dính túi. 

Theo: Petrotimes