Nơi đó cách Vergina (Hy Lạp), nơi đặt lăng tẩm vua Philip II, chừng 30 km, trong một thành phố nhỏ mang tên Naoussa. Hàng trăm năm qua, đó đã là nơi phụng thờ thiêng liêng của các vị thần. Naoussa cũng là vùng đất có nhiều danh thắng.

Trường học chốn thiên đường

Aristotle là một môn sinh của triết gia Hy Lạp vĩ đại Plato. Tư tưởng của Aristotle là sự tiếp nối, phát triển của tư tưởng triết học Plato và một phần nào đó là của Socrates, người thầy của Plato. Được đánh giá là bộ óc vĩ đại nhất thời đại của mình, Aristotle được đích thân nhà vua Phillip II của Macedonia mời về làm gia sư cho con trai Alexander, người sau này trở thành Alexander Đại đế nổi danh lịch sử.

Tranh vẽ trường học của Aristotle. (Nguồn: Ancient Origins)

Để truyền giảng kiến thức của mình, Aristotle đã lập ra một trường học ở Nymphaion, Mieza. Đó là một trường học độc đáo, có cảnh quan như ở trên thiên đường hay trong các câu chuyện thần thoại.

Không gian tràn ngập cây cối xanh tốt, suối chảy róc rách đêm ngày bên những hang động rộng lớn là một nơi hoàn hảo để giảng những bài giảng triết học, khoa học. Trong khuôn viên xinh đẹp này, Aristotle đã giảng giải tất cả những kiến thức của thời đại cho sinh viên của mình.

Trường học của Aristotle trên đồ họa vi tính. (Ảnh: Internet)

Trường học là sự kết hợp của 3 hang động tự nhiên mà theo lời Aristotle thì đó là những tiện nghi hỗ trợ hoàn hảo cho việc học tập. Tường đá của các hang dựng thẳng đứng, những hàng lỗ đục sâu vào để kê dầm đỡ vẫn còn dấu vết cho đến ngày nay. Ngói mái hiên và đồ trang trí bằng đất sét của ngôi trường cũng đang được trưng bày ở Bảo tàng Khảo cổ học Veroia.

Qua nhiều thế kỷ, cảnh quan ở khu vực này hầu như không thay đổi. Ngày nay, người ta vẫn có thể hình dung ra cảnh Artistotle cùng các môn đệ lang thang trong khuôn viên ngôi trường, ngồi nghỉ trên những phiến đá dưới tán cây mát mẻ và đàm đạo suốt buổi về những bài học đạo đức, chính trị… Những lối mòn phủ đầy cỏ hoa, những dòng suối róc rách yên bình, tất cả mới chỉ như mới hôm qua.

Người thầy vĩ đại xứ Naoussa

Aristotle sinh vào khoảng năm 384 TCN ở thành Stagira, phía bắc Hy Lạp. Cha ông, Nicomachus, là một bác sĩ còn mẹ ông, bà Phaestia cũng là người hoạt động trong lĩnh vực y khoa. Cha mẹ Aristotle mất khi ông còn rất nhỏ bởi thế ông được chăm sóc, nuôi nấng bởi một người giám hộ có tên là Proxenus. Proxenus đã dạy học Aristotle suốt hai năm trước khi gửi ông đến Athens để theo học trường Academy của học giả trứ danh Plato.

Cách đây hơn 2.000 năm, trường học của Aristotle nằm ở khu đất này. (Nguồn: Ancient Origins)

Năm 18 tuổi, Aristotle tới học viện Academy của Plato ở Athens và tiếp tục nghiên cứu ở đây cho đến năm 37 tuổi. Ông tin rằng khái niệm và kiến thức có được là nhờ vào quá trình không ngừng tự nhận thức.

Tác phẩm của Aristotle trải rộng trên nhiều lĩnh vực như sinh học, siêu hình học, tâm lý học, vật lý, logic học, đạo đức, mỹ học, thơ ca, kịch, âm nhạc, ngôn ngữ học và chính trị. Ông cũng chính là người có những nghiên cứu mở đường cho ngành khoa học logic, đặt nền móng cho logic học hiện đại.

Những đường mòn phủ đầy hoa cỏ xanh tươi ngày nay vẫn còn nhìn thấy dấu tích. (Ảnh: junyumemakura.wordpress.com)

Trái ngược hoàn toàn với bộ não thiên tài của mình, ngoại hình của Aristotle rất tầm thường. Ông là một người đàn ông thấp lùn, hói đầu và có một cặp mắt nhỏ. Aristotle cũng là người rất ham thích ăn diện trang phục và những dùng những món đồ xa xỉ. Tuy nhiên nhân cách tuyệt vời, trí tuệ uyên thâm của ông mới chính là điểm cuốn hút các môn đồ vốn luôn luôn đòi hỏi những yêu cầu cao về học thuật.

Những môn đồ và cách truyền giảng của Aristotle

Năm 343 TCN, chỉ ít lâu sau khi Plato mất, Aristotle rời Athens đến Macedonia dạy dỗ hoàng tử Alexander, con trai vua Phillip II. Ông cũng là thầy giáo của nhiều nhân vật nổi tiếng khác cùng thời với Alexander như Ptolemy (người khai sáng vương quốc Ptolemaic ở Ai Cập) hay Cassander (hoàng đế tương lai của xứ Macedon)…

Aristotle đã truyền giảng tất cả những gì mình có cho các môn đồ. Ông chia sẻ với họ rất nhiều kiến thức mà mình từng được học ở học viện Academy của Platon cũng như những gì mình cảm thấy tâm đắc. Mục đích Aristotle giảng dạy là tạo lập cho các học trò của mình một quan điểm học thuật độc lập. Do đó, ông chủ yếu gợi mở, gợi ý dù là trong khi giảng bài hay lúc viết sách.

Aristotle ở trường học tại Athens. (Tranh dẫn qua studium-scholasticum.org)

Aristotle dạy Alexander và những người bạn của anh sử thi Iliad của Homer, kịch của Euripides, Sophocles và Aeschylus, thơ tụng ca của Telestes hay Philoxenus… Ông cũng truyền giảng cho học trò những hiểu biết cơ bản về y học. Đó đều là những kiến thức vô cùng quý báu. Sau này, trên đường chinh phạt khắp Á Âu, Alexander luôn mang theo bên mình một bản sao cuốn sử thi Iliad của người thầy Aristotle.

Alexander yêu quý Aristotle chẳng khác nào cha đẻ của mình. Anh từng nói mình có hai người cha, một người cho anh mạng sống (vua Phillip II) còn một người đã giáo dưỡng mình trưởng thành, chính là Arsitotle. Năm 335 TCN, khi Aristotle trở lại Athens, người học trò Alexander đang dẫn quân chinh phạt Ba Tư. Ở Athens, ông đã mở một trường học tên gọi là Lyceum và đứng lớp ở đó suốt hơn một thập kỷ.

Chân dung Aristotle. (Ảnh: dẫn qua philosophy.utah.edu)

Aristotle mất năm 322 TCN, chỉ một năm sau cái chết của người học trò yêu Alexander. Di sản của Aristotle gom đầy kiến thức của Hy Lạp cổ đại cũng như những câu chuyện bất tận về vị hoàng đế vĩ đại Alexander.

Ngày nay, mỗi năm vẫn có hàng ngàn du khách ghé thăm trường học của ông ở Naoussa, ngồi trên những phiến đá nơi Alexander và Aristotle đã từng đàm đạo về triết học hơn 2000 năm trước và cảm nhận sự thông thái của một trong những bộ óc vĩ đại nhất thế giới cổ đại.

Theo: Ancient Origins